آرینا خبر – رامین حسن زاده – روز بزرگداشت جایگاه اجتماعی و علمی دانشجو در ایران در روز 16 آذرماه هر سال گرامی داشته می شود و معمولا صاحب منصبان و مدیران اداری و دولتی در محیط های دانشگاهی کشور حضور پیدا می کنند و با دانشجویان گفتگو و شنونده سخنان آنان می شوند.

  رامین حسن زاده - فعال رسانه ای و مدیر مسئول آرینا خبر 

   پایگاه خبری و اطلاع رسانی ایرانیان

آقای دکتر مهدی یونسی رستمی پزشک متخصص و استاد هیئت علمی دانشگاه و استاندار مازندران نیز در این دو سال که مسئولیت مدیریت اداری استان مازندران را بر عهده دارند به بهانه تبریک روز دانشجو در مجتمع دانشگاهی علوم پزشکی پیامبر اعظم ساری حضور پیدا کرده و صمیمانه با دانشجویان گفتگو کردند.

اما در این میان بخش مهمی از دانشجویان جوان و پرتلاش کشور که از سرمایه های بسیار ارزشمند این سرزمین محسوب می شوند و در مسیر علم و دانش کوشا هستند مورد غفلت قرار گرفته اند و ظاهرا به جایگاه، دغدغه‌ها و مشکلات آنان توجه جدی نشده و نمی شود و مورد بی مهری قرار می گیرند که آمار انصراف و خودکشی این دانشجویان موجب نگرانی است چرا که مدیران اداری و دولتی شنونده سخنان آنان و گره گشای مشکلات پیش رو این دانشجویان نیستند.

بله سخن از دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی یا دوره اقامت پزشک در بیمارستان یا دوره رزیدنسی می باشد که مستقیم با سلامت مردم در ارتباط هستند.

دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی بعد از اخذ مدرک دکترای حرفه ای و یا دریافت مدرک پزشک عمومی و در سلسله مراتب آموزش علوم پزشکی، دوره های آموزشی عملی و تحصیلات تکمیلی برای اخذ مدرک تخصصی پزشکی را در مراکز آموزشی و درمانی و بیمارستان ها به صورت تمام وقت و در طی چهار سال برای کسب مهارت آموزی عملی حداقل باید سپری کنند که به آن دانشجو دوره تخصصی: کارآموز پزشکی، پزشک مقیم در بیمارستان و یا رزیدنت گفته می‌شود که دانش‌آموختگان این دوره ها به عنوان متخصص و با درجه تخصص رشته خود وارد بازار کار می‌شوند و سپس می توانند در دوره آموزش تکمیلی فوق تخصص به تحصیلات خود ادامه دهند.

دانشجویان دوره آموزش تخصصی پزشکی در ایران دچار  چالش ها و مشکلات متعددی هستند که گفته می شود ناشی از پیروی و کپی برداری از سیستم آموزش پزشکی کشور امریکا می باشد.

سیستم آموزش پزشکی دوره تخصص در ایران دچار چالش‌های ساختاری است که این مشکلات بر کیفیت آموزش، سلامت روان دانشجویان دوره تخصص پزشکی و در نهایت خدمات درمانی به جامعه تأثیر مستقیم خواهد داشت.

شرایط کاری طاقت‌فرسا که بر سلامت جسم و روان دانشجویان دوره آموزش تخصصی پزشکی تأثیر می‌گذارد، مشکلات و مسائل مالی که انگیزه را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و در نهایت ابهام در آینده شغلی که تمام این فشارها را تشدید می‌کند.

این مشکلات جدا از هم نیستند بلکه یک چرخه معیوب تشکیل می‌دهند. مثلاً ساعت‌های کار طولانی هم آموزش را مختل می‌کند هم سلامت دستیاران و دانشجویان دوره آموزش تخصصی پزشکی و همچنین سلامت بیماران و مراجعه کنندگان را به خطر می‌اندازد.

سیستم ناکارآمد طرح‌نویسی یا شیفت‌های ۳۶ ساعته همچنین اشاره به تناقضات سیستم آموزش تکمیلی علوم پزشکی مانند تضاد بین اهداف آموزشی و خدمات اجباری را مطرح می کند.

آگاهی از این چالش‌ها اولین قدم برای بهبود فضای آموزشی، کاری و رفاهی دستیاران و دانشجویان دوره آموزش تخصصی پزشکی می باشد.

مشکلات دانشجویان دوره تخصصی پزشکی در ایران چند بعدی و شامل چالش‌های آموزشی، مالی، روانی و ساختاری است.

فشار کاری زیاد و ساعت‌های طولانی، شیفت‌های سنگین، خستگی مفرط و کاهش کیفیت آموزش، بی احترامی های مستمر در بیمارستان ها و مراکز آموزشی و درمانی و دانشگاه های علوم پزشکی، تضاد بین آموزش و خدمات ارائه شده - گاهی بخش عمده‌ای از وقت دستیاران صرف ارائه خدمات درمانی می‌شود و زمان کافی برای آموزش و مطالعه برای آنان باقی نمی‌ماند.

گفته می شود کیفیت متغیر آموزش در بیمارستان‌های مختلف کشور بسیار متفاوت است و استانداردهای یکسانی وجود ندارد و یا در برخی رشته‌ها و مراکزآموزشی و درمانی، تعداد اساتید کافی وجود ندارد و یا زمان کافی برای نظارت و آموزش علمی دستیاران وجود ندارد.

دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی دچار مشکلات مالی هستند و حقوق ناکافی دریافت می کنند.

با وجود ساعت‌های کار طولانی و مسئولیت‌های سنگین، حقوق دستیاران تخصصی متناسب با فشار کاری در نظر گرفته نمی شود.

تأخیر در پرداخت حقوق و در برخی موارد، پرداخت حقوق با تأخیر مواجه می‌شود که فشار مالی را بر دانشجویان دوره آموزش تخصصی پزشکی افزایش می‌دهد.

فرسودگی شغلی و مشکلات روانی حین کار، استرس و اضطراب بالا، فشار کار، مسئولیت زندگی بیماران و حجم زیاد اطلاعات منجر به استرس مزمن دانشجویان دوره آموزش تخصصی پزشکی می‌شود.

گفته می شود بسیاری از دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی فرسودگی عاطفی و علائم فرسودگی شغلی مانند خستگی، بی‌انگیزگی و کاهش احساس موفقیت و نا امیدی را تجربه می‌کنند.

عدم حمایت و پشتیبانی لازم روحی و روانی از دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی و عدم ارائه و دسترسی لازم به خدمات مشاوره و پشتیبانی روانی که مسئولیت سنگین انجام کارهای درمانی را در بیمارستان ها و مراکز آموزشی و درمانی بر عهده دارند برای این دانشجویان به درستی انجام نمی شود.

نقل قول می شود که دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی نگران آینده کاری و شغلی خود هستند فرصت‌های شغلی آنان پس از اتمام دوره آموزشی محدود و بازار کار آنان به درستی تعریف نمی شود و ابهام در آینده شغلی خود دارند.

نبود برنامه‌ریزی برای اشتغال و عدم وجود تضمین شغلی پس از پایان دوره آموزشی نگرانی زیادی را دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی ایجاد می‌کند.

امکانات خوابگاهی و امکانات رفاهی و تفریحی به درستی در اختیار دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی نمی باشد.

دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی در اسکان و در اقامت در خوابگاه ها و استفاده از امکانات رفاهی و تفریحی که به نشاط و شادابی آنان منجر خواهد شد کاستی ها، کمبودها و مشکلاتی دارند.

در آموزش و انجام کارهای پژوهشی دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی مشکلات، کمبودها و کاستی  های دیده می شود.

گفته می شود در برخی از موارد به جای آنکه مهارت های عملی و بالینی دانشجویان دوره تخصص پزشکی سنجیده شود، ارزشیابی ها بیشتر بر مباحث تئوری متمرکز می باشد.

بررسی ها در فضای اینترنتی از زورگویی و ظلم و ستم برخی از دانشجویان ارشد دوره تخصصی و دستیاری پزشکی و برخی از اساتید دانشگاه های علوم پزشکی و بی احترامی برخی از کارکنان مراکز آموزشی و درمانی و ساعت‌های کار طولانی و شیفت‌های کاری طاقت‌فرسا و اضافه کاری در خصوص دانشجویان دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی حکایت دارد که بازخورد سازنده ای برای بسیاری از دانشجویان دوره تخصص و دستیاری آموزش پزشکی ندارد که آمار انصراف و خودکشی این دانشجویان در کشور موجب نگرانی می باشد.

دانشجویان و دستیاران دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی محدودیت‌های پژوهشی و تحقیقات علمی دارند و در مطالعه و پژوهش های علمی دچار کمبود زمان و منابع هستند چرا که ساعت‌های کار طولانی و شیفت‌های کاری طاقت‌فرسا و اضافه کاری و فشار کاری زیاد فرصت کافی از نظر زمان و بررسی منابع متعدد علمی را برای فعالیت‌های پژوهشی آنان را محدود می کند.

با وجود مسئولیت سنگین انجام کارهای درمانی مستمر، متاسفانه از دانشجویان و دستیاران دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی، حمایت های لازم و کافی: مالی، آموزشی، پژوهشی و تحقیقات علمی، امور حقوقی، پوشش بیمه ای، امکانات رفاهی و تفریحی صورت نمی گیرد.

به همین دلایل دانشجویان و دستیاران دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی زمان بسیار محدودی برای زندگی شخصی خود و انجام پژوهش های علمی و آموزشی دارند و ساعت‌های کار طولانی و شیفت‌های شبانه، فرصت برای استراحت، رسیدگی به امور خانواده شان و فعالیت‌های ورزشی و شخصی آنان را به شدت کاهش داده است و بین کار، آموزش و زندگی شخصی شان - تعادل از بین رفته است.

دانشجویان و دستیاران دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی در استان مازندران سرمایه‌های انسانی و آینده نظام سلامت کشور و استان مازندران هستند و شنیدن صدای آنان و گفتگوی مستقیم با آنان می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های بهتر و کاهش مشکلات کلان حوزه بهداشت و درمان اثرگذار باشد هر چند که طبق نامه معاونت آموزشی وزارت بهداشت به دانشگاه های علوم پزشکی کشور در دی ماه 1402 دوره دستیاری آموزش پزشکی به عنوان شغل محسوب می گردد و خواسته شده از به کار بردن لفظ دانشجو خودداری شود ولی حمایت های لازم و کافی آموزشی و شغلی و رفاهی از دانشجویان و دستیاران دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی صورت نمی گیرد.

دکتر مهدی یونسی رستمی پزشک متخصص و استاد هیئت علمی دانشگاه و استاندار مازندران می تواند با دیدار و گفتگوی صمیانه و پدرانه و سرزده با دانشجویان و دستیاران دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی در مراکز بیمارستانی و آموزشی و درمانی استان مازندران به مانند: بیمارستان و مرکز آموزشی و درمانی بوعلی سینا ساری، بیمارستان و مرکز آموزشی و درمانی امام ساری، بیمارستان و مرکز آموزشی و درمانی فاطمه الزهرا ساری، بیمارستان و مرکز آموزشی و درمانی دکتر بهشتی بابل، بیمارستان و مرکز آموزشی و درمانی یحیی نژاد بابل، بیمارستان و مرکز آموزشی و درمانی روحانی بابل و بیمارستان و مرکز آموزشی و درمانی رازی قائمشهر – بر استانداردسازی آموزش و نظارت بیشتر بر کیفیت دوره‌های آموزشی در استان مازندران و کاهش مشکلات دانشجویان دوره تخصص پزشکی در مراکز درمانی و آموزشی این استان و رفع مشکلات آموزشی و رفاهی آنان کمک کننده باشد.

دکتر یونسی رستمی به عنوان استاندار مازندران و یک پزشک متخصص و یک استاد هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی می تواند با دیدار و نشست صمیمانه و پدرانه و با هدف شنیدن دغدغه ها، پیشنهادها و دیدگاههای آینده سازان عرصه سلامت کشور و استان و تعاملات سازنده با دانشجویان و دستیاران دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی در مراکز بیمارستانی و آموزشی و درمانی استان مازندران گفتگو و دیدار صمیمانه داشته باشد و گره کشای مشکلات این دانشجویان باشد و بهتر با افکار و توانمندی‌های نیروهای متخصص آینده علوم پزشکی آشنا شوند.

شایسته می باشد و انتظار می رود با توجه به اهمیت ارتباط و گفتگوی مستقیم و مستمر مسئولین اداری و دولتی با جامعه دانشجویی به ‌ویژه در رشته‌های حیاتی مانند پزشکی و دانشجویان و دستیاران دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی، استاندار مازندران و شخص دکتر یونسی رستمی دیدارهای مستمر، صمیمانه و سرزده در تمام فصول با این دانشجویان داشته باشد چرا که در این زمینه به عنوان یک مدیر اداری و یگ استاد دانشگاه مسئولیت اجتماعی دارند.

روز دانشجو فرصتی است برای پاسداشت مقام علم و دانش‌اندوزی و تکریم کسانی که آینده کشور را با دانش خود خواهند ساخت و روز گرامی داشت و بزرگداشت دانشجو در 16 آذرماه هر سال متعلق به دانشجویان و دستیاران دوره آموزش تخصصی دستیاری پزشکی نیز می باشد پس شایسته می باشد به آنان احترام گذاشته شود و با توجه صمیمانه و ایجاد نشاط علمی در کاهش مشکلات آموزشی، رفاهی و کاری آنان، قدم های مثبتی برداشته شود چرا که این دانشجویان فرزندان بسیار عزیز این سرزمین و استان مازندران می باشند و این دیدارهای صمیمانه سبب تقویت انگیزه و ایجاد نشاط و احساس مسئولیت بیشتر نسل جوان برای خدمت در نظام سلامت می شود.